16 april 2020
‘Knowledge creates understanding’. Een week vertoeven in Leuvense bibliotheken
Op een stormachtige februarimiddag reis ik af naar Leuven om te zien wat een van de grootste theologische bibliotheken van de wereld te bieden heeft. Een week lang vertoef ik als bibliothecaris met een groep wetenschappers uit Parijs, Bologna, Leuven, Mainz en Sofia in de Maurits Sabbe Bibliotheek van de Katholieke Universiteit (KU) Leuven in het kader van een ReIReS School.
In 1425 is deze universiteit opgericht door de stad Leuven. Vanouds zijn stad en universiteit al met elkaar verbonden. Dit is goed te zien aan de mooie gebouwen in de binnenstad. De geschiedenis van de universiteit, en daarmee van de bibliotheek, is een bewogen geschiedenis. Ten tijde van Napoleon werd de universiteit gesloten en werd een groot deel van de boekencollectie overgebracht naar de Nationale Bibliotheek van Parijs. In 1835 werd de KU opnieuw opgericht en heropend door de Belgische bisschoppen, en een boekencollectie werd opgebouwd. In de Eerste Wereldoorlog is door brand de universiteitsbibliotheek, inclusief de gehele boekencollectie (1000 middeleeuwse handschriften, 800 incunabelen, 300.000 boeken) in vlammen opgegaan. Na deze oorlog is de collectie al snel weer opgebouwd tot 900.000 banden. Totdat in de Tweede Wereldoorlog de collectie opnieuw verwoest werd door een bombardement.
‘Knowledge creates understanding’, zo luidt de slogan van ReIReS. Kennis kweekt begrip. Dat is ook het doel van deze week.
Kennisnemen van de bijzondere kenmerken van de Universiteitsbibliotheek, die twee keer is verwoest, en van de Maurits Sabbe Bibliotheek, die is opgericht na de splitsing van de KU Leuven in twee universiteiten (een Franssprekende en een Nederlandssprekende). De Maurits Sabbe Bibliotheek is grotendeels opgebouwd op basis van bezittingen die geschonken zijn door diocesane seminaries, religieuze orden, religieuze congregaties in Vlaanderen en in het zuiden van Nederland.
Kennisnemen van de vele expertises die beide bibliotheken in huis hebben om collecties en archieven te digitaliseren, te conserveren, te restaureren. Kennisnemen van de toegang tot het gedigitaliseerde materiaal via één cataloguszoeksysteem, een eigen Belgisch systeem.
Kennisnemen van de samenwerking tussen bibliotheken en archieven met wetenschappers. Wetenschappers willen informatie vinden. De processen achter het vindbaar maken zijn in Leuven duidelijk gepresenteerd. Juist om begrip te kweken dat samenwerking tussen bibliotheken en wetenschappers belangrijk is.
Een week lang heb ik zo dit belang mogen ervaren. Tegelijk heb ik gezien dat niet alleen de samenwerking tussen bibliotheek en wetenschapper belangrijk is, maar juist ook de samenwerking met andere bibliotheken en universiteiten.
Nikè van der Mijden, bibliothecaris TUA-bibliotheek
De gerestaureerde leeszaal van de Universiteitsbibliotheek Leuven.
